تبرّک(3)

تبرّک جستن به آثار،آب وضو،موی پیامبرصلی الله علیه و آله

سمهودی می گوید:بر #منبر پیامبر پوششی همانند غلاف قرار دادند که در آن طاقی قرار داشت و کنار روضه ی آن حضرت بود. مردم از داخل آن طاق دستان خود را بر روی منبر می گذاشتند و آن را لمس می کردند و به آن تبرّک می جستند.

(وفاءالوفاءبأخبارالمصطفی:ج2،ص39)

غزالی:هرکس که در زمان حیات پیامبر صلی الله علیه وآله با مشاهده آن حضرت تبرک می جست،بعد از وفات آن حضرت می تواند با زیارت آن بزرگوار تبرک بجوید و برای همین امر،انسان می تواند برای زیارت پیامبرصلی الله علیه وآله بار سفر ببندد.

(احیاءالعلوم:ج1،ص258)

در تاریخ آمده است:اصحاب برای استشفا از قطرات #آب وضوی پیامبر صلی الله علیه وآله با هم دیگر نزاع می کردند.

(تاریخ بخاری:ج3،ص35،حدیث187؛تاریخ طبری:ج3،ص475)

در روایتی نقل شده که احمدبن حنبل همواره #تار مویی را به همراه داشت و مدعی بود که از پیامبر است.

(سیراعلام النبلاء:ج11،ص256و230)

در روایتی آمده است زنی بنام کبشه می گوید:روزی پیامبر نزد ما آمد و از دهان مشکی که آویزان بود،آب نوشید.من برخاستم و دهانه مشک را قطع کردم و آن را نگهداری نمودم.

ابن ماجه در ادامه این روایت می گوید:سزاوار است از جایی که پیامبر دهان مبارکش را بر آن گذاشته #تبرّک جسته شود.

ترمزی این روایت را نقل کرده و آن را معتبر و صحیح دانسته،این روایت را احمدبن حنبل نیز از انس از امّ سلیم نقل می کند.

(الجامع الصحیح ترمزی:ج4،ص306؛سنن ابن ماجه:ج2،ص1132؛مسند احمد:ج3،ص119)

ادامه دارد...

تبرّک(2)

تبرّک عبدالله بن عمر

ابن حمله گوید:عبدالله بن عمر همواره برای تبرّک دست راست خود را برقبر پیامبر صلی الله علیه وآله می گذاشت،هم چنین بلال حبشی برای تبرّک گونه هایش رل بر قبر پیامبر صلی الله علیه وآله قرار می داد.

(وفاء الوفاء بأخبار المصطفی:ج4،ص1405؛شرح الشفاء:ج2،ص199)

#تبرک ابو ایوب انصاری به قبر پیامبراکرام صلی الله علیه وآله

داوود بن ابی صالح گوید:روزی مروان دید مردی صورت بر قبر پیامبر نهاده است،مروان گردن آن مرد را گرفت و گفت:می دانی چه می کنی؟

آن شخص متوجه مروان شد،دید ابو ایوب انصاری است.

ابو ایوب گفت:آری می دانم چه کار می کنم؟من کنار سنگ نیامده ام،بلکه به حضور رسول خدا صلی الله علیه وآله آمده ام.

(المستدرک علی الصحیحین:ج4،ص56،حدیث8571)

تبرک صحابه و دیگران

سمهودی می گوید:صحابه و دیگران خاک قبر پیامبر صلی الله علیه و آله را برای تبرک بر می داشتند.

(المستدرک علی الصحیحین:ج1،ص69)

تبرک از خاک قبر حضرت حمزه علیه السلام

ابن فرحون می گوید:امروزه مردم از خاک قبر حضرت حمزه تبرک می جویند و از آن، دانه های تسبیح درست می کنند. بنابراین سیره ی مردم،انتقال خاک مدینه جایز است.

(المستدرک علی الصحیحین:ج1،ص116)

تبرک و نظر برخی از فقهای اهل سنّت:

عبدالله بن حنبل می گوید: از پدرم پرسیدم: مردی منبر رسول خدا صلی الله علیه وآله را مس می کرد و از آن تبرک می جست و منبر شریف را می بوسیدو همین اعمال را روی قبر پیامبر صلی الله علیه وآلهبرای ثواب انجام می داد،آیا این عمل جایز است؟

گفت: اشکالی ندارد.

(فیض القدیر:ج4،ص1414،سبل الهدی والرشاد:ج12،ص398؛عمده القاری:ج9،ص241)

این روایت در کتاب "الجامع فی العلل و معرفه الرجال" با این فزونی آمده است:این مرد بواسطه این اعمال به خداوند عز وجل تقرّب می جوید؟

احمدبن حنبل در پاسخ گفت: اشکالی ندارد.(ج3،ص32)

ابن العلا می گوید: من نظر احمدبن حنبل را به ابن تیمیه نشان دادم. او از این دیدگاه احمد در شگفت شد و گفت: از احمد تعجب میکنم،چرا که او نزد من فرد با عظمت است.آیا به راستی این،کلام اوست؟!

(وفاءالوفاءبأخبار المصطفی:ج4،ص1414)

رملی شافعی:

اگر انسان به قبر پیامبر یا ولیِّ یا عالمی دست بکشد و یا آن را به قصد تبرک ببوسد اشکال ندارد.

(کنزالمطالب،حمزاوی:ص219.این فتوا را شراملسی از شیخ ابی ضیاء در حاشیه مواهب اللدنیه نقل کرده است.)

محب الدین طبری شافعی می گوید: بوسیدن قبر و مس آن جایز است و عمل عالمان و صالحان برهمین منوال بود.

(اسنی المطالب:ج1،ص331؛وفاءالوفاءبأخبارالمصطفی:ج4،ص1407)

ادامه دارد...

شفاعت از دیدگاه وهابیت ...(2)

در ادامه دلایلی که بر رد ادعای محمدبن عبد الوهاب که با تمسک به این آیه، شیعیان را مشرک می داند:
( ویعبدون من دون الله ما....ویقولون هولاء شفعاونا عندالله ...عما یشرکون .( سوره یونس: آیه 18.)

ابوحیان اندلسی نیز در این باره چنین اظهار نظر می کند:

ضمیر در فعل "یعبدون " به کفار برمی گردد ومنظور از "ما لا یضرهم ولا ینفعهم"بت ها هستند که قدرت برایجادنفع و دفع ضرر نداشتند...اهل طائف بت لات را می پرستیدند،و اهل مکه بت عزی،منات،آسا،نائله و هبل را می پرستیدند.(تفسیر البحر المحیط:ج5،ص133 ذیل آیه 18 سوره یونس)

لازم به ذکر است که علمای دیگر اهل تسنن مانند" آلوسی" و" ابن ابی حاتم"و... در مورد این سوره نظرشان مانند علمای دیگر است که ذکر شد.

دومین دلیل وهابی ها برای حرمت شفاعت از غیر خدا چنین است که می گویند:

"المیت لا یملک لنفسه نفعا و لاضرا فضلا لمن سأله أن یشفع له الی الله؛ انسان مرده-کنایه از انبیا،ائمه و صالحان-نمی تواند هیچ نفعی را برای خود جلب ویا ضرری را از خودش دفع کند تا چه برسد به اینکه بخواهد برای کسی طلب شفاعت کتد.

پاسخ:

اشتباه این فرقه همین جاست که گمان می کنند درخواست شفاعت از انبیا پس از رحلتشان،درخواست شفاعت از مردگان است.گویا این آیه شریفه را نخوانده اند و یا در معنای آن تدبر نکرده اند و یا طبق فهم و سلیقه خودشان تفسیر کرده اند،آن جا که می فرماید:

"ولا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله امواتا بل احیاء عند ربهم یرزقون ..."(آل عمران:آیات 169تا171).
و هرگز کسانی را که در راه خدا کشته شده اند ،مرده مپندار؛ بلکه زنده اند و نزد پروردگارشان روزی داده می شوند.

سمهودی نیز در کتاب "وفاء باحوال دارالمصطفی" روایاتی را درباره ی حیات پیامبران پس از رحلتشان نقل می کند،از جمله این که آمده است: "الانبیاء أحیاء فی قبورهم یصلون؛ پیامبران در قبرهای خود زنده اند و نماز می خوانند." (ج4،ص 1349.)
در این زمینه روایات دیگری نیز وارد شده که حکایت از حیات پیامبران پس از رحلتشان دارد.

از طرفی چون وهابی ها نتوانسته اند این دلیل های روشن و قاطع رارد یا توجیه کنند ،از این رو ایده و تفکر آنان برخلاف ایده مسلمانان شده است و به تعبیر عبدالکافی سبکی،ابن تیمیه:شذ عن جماعه المسلمین؛ از جمع مسلمانان و اعتقادات و آری آنان خارج شده است."
(طبقات الشافعیه الکبری:ج10،ص149،مقدنه الدره المضیئه فی الرد علی ابن تیمیه)

شفاعت از دیدگاه وهابیت ...(1)

فرقه #وهابیت مدعی هستند که درخواست شفاعت در دنیا حرام است.

ابن وهاب می گوید: هرکس بین خود و خدا واسطه هایی را قرار دهد که آنان را فراخواند و درخواست #شفاعت از آنان نماید به اتفاق نظر همه کفر ورزیده است.(مجموعه المولفات:ج1،ص385؛وج6،ص68).

ادله وهابیت:

1- ویعبدون من دون الله ما....ویقولون هولاء شفعاونا عندالله ...عما یشرکون .( سوره یونس: آیه 18.)
آنان از غیر خدا ،چیزهایی را می پرستند که نه به آنها زیان می رساند و نه سودی می بخشد می گویند : اینان شفیعان ما نزد خدا هستند. بگو: آیا خدا را به چیزی خبر می دهید که آسمان و زمین سراغ ندارد؟ او منزه و برتر است از آن که شرک می ورزند.

محمد بن عبدالوهاب در مقام استدلال به این آیه می گوید:خداوند در این آیه خبر می دهد که هرکس بین خود و خدایش واسطه قرار دهد ،در حقیقت آن واسطه را پرستیده و او را شریک خدا قرار داده است.

پاسخ:

1- برداشت از این آیه اشتباه است،در کجای این آیه آمده که واسطه قرار دادن فردی بین خود و خدا شریک جستن است؟چرا که از سویی محور آیه ،عبادت غیر خداوند است؛نه شفیع و واسطه قرار دادن غیر خدا.این نوع برداشت نوعی مغالطه یا کج فهمی است؛چرا که به یقین کسانی که از انبیا،ائمه طاهرین و صالحان طلب شفاعت می کنند آن ها را نمی پرستند.
از سوی دیگر شاًن نزول آیه نیز حکایت از این دارد که نکوهش شدگان کسانی بودند که وسائط را می پرستیدند ؛نه این که فقط آن ها را واسطه قرار بدهند که به شواهدی از آن اشاره می کنیم :
جلاالدین سیوطی می گوید:نظر-یکی از مشرکان-گفت:
روز قیامت لات وعزی مرا شفاعت می کنند .در این هنگام این آیه( یونس:آیه 17،18) نازل شد.

ابن کثیر در تفسیرو شاًن نزول این آیه می گوید: خداوند متعال در این آیه مشرکان را که برای او شریک قرار داده بودند و غیر او را می پرستیدند ،انکار می کند....(تفسیرالقران العظیم ج2،ص426 ذیل آیه 18،سوره یونس)

ادامه دارد ...

توسل وریشه های اعتقادی آن (2)

5- توسل ابوعلی خلال به قبر امام کاظم علیه السلام

خطیب بغدادی :پیشوای حنبلی ها می گوید :"هرمشکلی برای من روی آورد،به کنار قبر امام کاظم علیه السلام می روم و به قبر حضرتش متوسل می شوم.و خداوند خواسته ومشکل مرا حل و آسان می نماید.(تاریخ بغداد:ج1،ص120،باب ماذکر فی مقابر بغداد).

اکنون بعضی از شواهد و دلایل مشروعیت توسل را که گفتیم با دلیلهای وهابی ها که آن را شرک می دانند مقایسه کنید.

ابن تیمیه:شرک دو نوع است:شرک اکبر که انواعی دارد...یکی از آنها درخواست شفاعت از دیگران و توسل است...(الکلمات النافعه فی المکفرات الواقعه:ص343،عبدالله بن محمد بن عبدالوهاب ضمن الجامع الفرید،التوصل الی الحقیقه التوسل:ص12)

بنابر نظر وهابی ها همه مسلمانان از صدر اسلام تا به امروز مشرک به شرک اکبر هستند و تنها موحد و خداشناس وهابی های نجد می باشند.

معرفی ابن تیمیه از زبان اهل تسنن

شیخ محمد عبده (ره)در آخرین نوشته هایشان آنجا که به معرفی کسانی که تقلید از مذاهب اربعه را منکر شده اند با اشاره به وهابیت می گویند :
گروهی فکر می کنند که غبار تقلید را زدوده و حجابهای بین خود و تدبر در نص قرآن و متون احادیث را کنار زده اند. لکن این دسته از مقلیدن تنگ نظر تر و مرتجع تر هستند. آنها قائل به وجوب اعمال ظاهری الفاظ هستند بدون اینکه به اصولی که دین بر آنها قرار گرفته التفاتی نمایند.آنها نه دوستدار علم هستند و نه همراه مدنیت و تمدن سالم.

شیخ عبده در پاورقی کتاب، منظور خود از این افراد را اینگونه بیان می کنند :
یعنی بهذه الفئة اهل الحدیث و من یسمون الوهابیة
منظورم از این عده، اهل حدیث و کسانی هستند که وهابیت نامیده می‌شوند.

امام (ابن حجر مکّى) متوفاى 974، در باره «ابن تیمیّه» مى نویسند:
ابن تیمیه کسی است که ، خدا اورا خوار و گمراه و کور و کر کرده است، و پیشوایان اهل سنّت و معاصرین وى بر فساد افکار واقوال او تصریح دارند، اعتراض وى حتى عمر بن خطاب و على بن أبی طالب (علیه السلام) را نیز در بر گرفته است سخنان «ابن تیمیّه» فاقد ارزش بوده، واو فردى بدعت گذار، گمراه، و گمراهگر و غیر معتدل است، خداوند با او به عدالت خود رفتار نماید، و ما را از شرّ عقیده و راه و رسم وى حفظ نماید.

امام تقی الدین ابوبکر بن محمّد حسینی حصنی شافعی (متوفی829ه‍.ق) در کتابشان (دفع شبه من شبه وتمرد) در معرفی ابن تیمیه می گویند:

ابن تیمیة، کسی که بعضی او را به عنوان دریایی از علم توصیف می‌کردند، و غریب به نظر نمی‌رسد آنچه‌که برخی از امامان او را ‌زندیق مطلق نامیده‌اند. و سبب این گفتار درباره ابن تیمیه این است که در کلام او تحقیق شده و به این نتیجه رسیده‌اند که او کسی است که در مواضع بسیاری فرقه‌ای را تکفیر کرده و نسبت گمراهی به آنان داده است، در حالی که در جایی دیگر همان عقاید آنان را پذیرفته، کتاب‌های او پر از اعتقاد به تشبیه و تجسیم و اهانت و تنقیص به پیامبر (صلّی الله علیه وسلّم) و ابوبکر و عمر و تکفیر عبدالله بن عباس (رضی الله عنهم) است، و عبدالله بن عمر(رضی الله عنه) را از مجرمان و گمراهان و بدعت گزاران معرفی کرده است...

امام ابن حجر هیتمی در حاشیه ای که بر کتاب (الایضاح نوشته امام نووی) نوشته اند ودر (مکتبة السلفیه -مدینة المنوره) چاپ شده، در بخش زیارت قبر رسول خدا (صلی الله علیه وسلم) ضمن اشاره به گمراهی ابن تیمیه به انحرافات ابن تیمیه از دیدگاه امام عز ابن جماعة و امام تقی الدین سبکی نیز اشاره می کنند .

شیخ یوسف نبهانی در کتابشان (الشواهد الحق فی الاستغاثة بسید الخلق) در معرفی ابن تیمیه ونظر علمای بزرگوار اهل سنت در باره ابن تیمیه می گویند:
همچون خورشید در وسط آسمان روشن و مسلم است که علمای مذاهب چهار گانه بر ردّ بدعتهای ابن تیمیه به توافق رسیده اند و برخی از آنها صحت مطالب نقل شده به وسیله او را مورد اشکال قرار داده اند ، همانگونه که صحت عقل او را نیز مورد تردید دانسته اند .

بعضی از عقاید وهابیت

- وهابی ها معتقدند که هیچ انسانی نه موحد است و نه مسلمان مگر این که اموری را ترک کنند، از جمله: به وسیلة هیچ یک از رسولان و اولیای پروردگار به خدا توسّل نجوید. هر کس اقدام به این کار کند، مشرک می باشد، از این رو وهابیان زیارت قبر پیامبر و ائمه(ع) را جایز نمی دانند و باور دارند که هر کس از پیامبر(ص) طلب شفاعت کند، مانند این است که از بت ها شفاعت خواسته است.

 - از مسائل دیگری که وهابیان درباره آن حساسیت خاصی دارند، تعمیر قبور و ساختن بنا روی قبر پیامبر و اولیای الهی و صالحان است. برای نخستین بار این مسئله را "ابن تیمیه" و شاگرد معروف او "ابی القیم" عنوان کرد و بر تحریم ساختن بنا و لزوم ویرانی آن فتوا داده اند.
بر همین اساس سعودی ها هنگامی که در سال 1344 هجری بر مکه و مدینه و اطراف آن تسلط پیدا کردند، به فکر افتادند که برای تخریب مشاهد و آثار خاندان رسالت و صحابه پیامبر مستمسکی به دست آورند و اقدام نمایند.

 - وهابیان بر این باورند که مسلمانان در طی قرون، از آیین اسلام منحرف شده اند و در دین خدا بدعت هایی نهاده اند که با شرع اسلام مخالف می باشد. بر این اساس باید از اصولی که پیامبر(ص) تعیین کرده است، پیروی نمود. بنابر عقاید وهابیان، هیچ کس حق ندارد همان گونه که نمی تواند از پیامبر(ص) شفاعت بخواهد به رسول خدا سوگند یاد کند و از الفاظی مانند: به حق محمد و ... استفاده نماید،زیرا قسم خوردن به دیگران و درخواست حاجت از غیر خداوند با آیات قرآن منافات دارد: "فلا تدعوا مع الله احداً".

و نیز معتقدند : تشییع جنازه و سوگواری حرام است؛ زیرا ارواح اموات کاری نمی توانند بکنند و در امور دنیوی و اخروی نمی توانند دخالت داشته باشند.

 - وهابیان معتقدند القابی را که بر عزت و احترام دلالت دارند، در مورد انسان ها نباید به کار برد و ناصواب است؛ زیرا احترام و تعظیم تنها شایسته خداوند است. - وهابیون به جنگ با دیگر فرقه ها و مذاهب اسلامی معتقد هستند و مدعی اند یا باید به آیین وهابیت در آیند و یا جزیه دهند، از این رو همیشه با مسلمانان دیگر به جنگ می پردازند و آنان را به کفر متهم نموده و اموال و نوامیس بقیه را حلال می دانند. آنان باور دارند که هر کس مرتکب گناه کبیره شود، کافر است.