معرفی ابن تیمیه از زبان اهل تسنن
شیخ محمد عبده (ره)در آخرین نوشته هایشان آنجا که به معرفی کسانی که تقلید از مذاهب اربعه را منکر شده اند با اشاره به وهابیت می گویند :
گروهی فکر می کنند که غبار تقلید را زدوده و حجابهای بین خود و تدبر در نص قرآن و متون احادیث را کنار زده اند. لکن این دسته از مقلیدن تنگ نظر تر و مرتجع تر هستند. آنها قائل به وجوب اعمال ظاهری الفاظ هستند بدون اینکه به اصولی که دین بر آنها قرار گرفته التفاتی نمایند.آنها نه دوستدار علم هستند و نه همراه مدنیت و تمدن سالم.
شیخ عبده در پاورقی کتاب، منظور خود از این افراد را اینگونه بیان می کنند :
یعنی بهذه الفئة اهل الحدیث و من یسمون الوهابیة
منظورم از این عده، اهل حدیث و کسانی هستند که وهابیت نامیده میشوند.
امام (ابن حجر مکّى) متوفاى 974، در باره «ابن تیمیّه» مى نویسند:
ابن تیمیه کسی است که ، خدا اورا خوار و گمراه و کور و کر کرده است، و پیشوایان اهل سنّت و معاصرین وى بر فساد افکار واقوال او تصریح دارند، اعتراض وى حتى عمر بن خطاب و على بن أبی طالب (علیه السلام) را نیز در بر گرفته است سخنان «ابن تیمیّه» فاقد ارزش بوده، واو فردى بدعت گذار، گمراه، و گمراهگر و غیر معتدل است، خداوند با او به عدالت خود رفتار نماید، و ما را از شرّ عقیده و راه و رسم وى حفظ نماید.
امام تقی الدین ابوبکر بن محمّد حسینی حصنی شافعی (متوفی829ه.ق) در کتابشان (دفع شبه من شبه وتمرد) در معرفی ابن تیمیه می گویند:
ابن تیمیة، کسی که بعضی او را به عنوان دریایی از علم توصیف میکردند، و غریب به نظر نمیرسد آنچهکه برخی از امامان او را زندیق مطلق نامیدهاند. و سبب این گفتار درباره ابن تیمیه این است که در کلام او تحقیق شده و به این نتیجه رسیدهاند که او کسی است که در مواضع بسیاری فرقهای را تکفیر کرده و نسبت گمراهی به آنان داده است، در حالی که در جایی دیگر همان عقاید آنان را پذیرفته، کتابهای او پر از اعتقاد به تشبیه و تجسیم و اهانت و تنقیص به پیامبر (صلّی الله علیه وسلّم) و ابوبکر و عمر و تکفیر عبدالله بن عباس (رضی الله عنهم) است، و عبدالله بن عمر(رضی الله عنه) را از مجرمان و گمراهان و بدعت گزاران معرفی کرده است...
امام ابن حجر هیتمی در حاشیه ای که بر کتاب (الایضاح نوشته امام نووی) نوشته اند ودر (مکتبة السلفیه -مدینة المنوره) چاپ شده، در بخش زیارت قبر رسول خدا (صلی الله علیه وسلم) ضمن اشاره به گمراهی ابن تیمیه به انحرافات ابن تیمیه از دیدگاه امام عز ابن جماعة و امام تقی الدین سبکی نیز اشاره می کنند .
شیخ یوسف نبهانی در کتابشان (الشواهد الحق فی الاستغاثة بسید الخلق) در معرفی ابن تیمیه ونظر علمای بزرگوار اهل سنت در باره ابن تیمیه می گویند:
همچون خورشید در وسط آسمان روشن و مسلم است که علمای مذاهب چهار گانه بر ردّ بدعتهای ابن تیمیه به توافق رسیده اند و برخی از آنها صحت مطالب نقل شده به وسیله او را مورد اشکال قرار داده اند ، همانگونه که صحت عقل او را نیز مورد تردید دانسته اند .